Na czym polega odgrywanie roli (roleplay/rp)?
Wyobraź sobie, że jesteś aktorem. Dostałeś zaproszenie na scenę. Nie ma co prawda scenariusza, ale powiedziano Ci że możesz być kim chcesz. Spotkasz tam innych aktorów, którzy mają identyczne wytyczne jak ty. Wszyscy musicie trzymać się ogólnych założeń co do miejsca i czasu akcji, panuje też kilka zasad jak możecie postępować, dzięki którym Wasza improwizacja przebiegnie sprawnie i bez nieporozumień. Być może ma ona miejsce w ramach jakiegoś konkretnego uniwersum, wtedy najprawdopodobniej zostaliście poproszeni o kreowanie postaci pasujących do odgrywanego świata. Teraz pomyśl, że tą sceną jest gra komputerowa (w naszym przypadku DayZ), a aktorami wszyscy gracze, którzy dołączyli do serwera – to pokrótce jest właśnie RP!
Oczywiście w prawdziwym życiu swoboda improwizacji jest zdecydowanie większa niż w grze komputerowej, w której jesteśmy ograniczeni barierą człowiek – komputer oraz mechanikami gry. Nasza postać w grze nie jest w stanie zrobić wszystkiego czego byśmy pragnęli, ale by jak najbardziej poszerzyć wachlarz możliwości, serwery roleplayowe stosują dwie metody: słownik pojęć/zasad wraz z komendami narracyjnymi oraz dodatkowe modyfikacje gry ułatwiające odgrywanie roli. Należy pamiętać, że wykorzystując komendy narracyjne, nie możemy kłamać. Mają one oddawać stan faktyczny, który nie jest możliwy do ustalenia bez ich użycia, więc mijanie się z prawdą nie ma sensu.
Słowniczek pojęć RP
OOC (Out of character) – rzeczy dziejące się poza rozgrywką roleplayową, o których Twoja postać nie ma pojęcia.
IC (In character) – rzeczy dziejące się podczas rozgrywki roleplayowej, w tym wiedza Twojej postaci na temat osób, zdarzeń czy relacji.
MG (metagaming) – odgrywanie z wykorzystaniem informacji, o których nasza postać w grze nie miała pojęcia, czyli tak zwane przenoszenie OOC do IC. Zazwyczaj dochodzi do tego poprzez zdobycie informacji OOC na temat jakiegoś wydarzenia lub lokalizacji podczas transmisji live lub na discordzie. Może to być informacja na temat pozostawionego przedmiotu, relacji między postaciami czy lokalizacji czyjejś postaci. Jeśli nasza postać IC nie wie, że przykładowo postać X znajduje się w miejscu Y, nie możemy celowo udać się do niej na podstawie informacji OOC, żeby wejść z nią w interakcję.
PG (powergaming) – ma on w zasadzie dwie główne definicje. Pierwsza z nich to wymuszanie na kimś konkretnej akcji roleplayowej i samo w sobie nie jest czymś złym. Natomiast negatywny aspekt PG objawia się w momencie kiedy osoba, na której została wymuszona akcja, nie ma pozostawionego żadnego czasu na stosowną reakcję. Drugą definicją PG, jest odgrywanie rzeczy nierealnych, niemożliwych lub skrajnie trudnych do zrealizowania. Przykładowo, postać jest trzymana za ręce przez 4 innych napastników, gracz decyduje się na odegranie na komendach, że udaje mu się wyswobodzić z uścisku 4 osób i zaczyna uciekać.
WMG (wykorzystywanie mechanik gry) / abusing – wykorzystywanie mechanik lub błędów gry (WMG) w celu zdobycia nieuczciwej przewagi nad innymi. W przypadku DayZ można przytoczyć nielegalne włamywanie się do baz (poprzez podsadzanie, bugowanie postaci) czy też wymuszenia interakcji na innych bez ich świadomości o tym (karmienie czy krępowanie innej postaci).
Fail RP – tak zwane wyjście z roli lub błędne odegranie akcji. Najczęściej do takich sytuacji dochodzi podczas rozmów, gdy jedna z osób użyje takich zwrotów lub sformułowań, które nie pasują do jej postaci. Przykładowo nawiąże do życia realnego (“muszę iść zw”), użyje słownictwa związanego ze standardową rozgrywką w DayZ (“idę polootować”, “nic się nie respi”), ze szczególnym naciskiem na opisywanie stanu zdrowia (“mam żółte zdrowie”, “źle się czuję, tak na jedną trzecią”, “mam zarazka”), użyje imion lub ksywek osoby, która odgrywa, a nie jej postaci (“dopóki ejber nie będzie gotowy”) albo użyje zwrotów, które krążą głównie w środowisku GTA RP, ale zdarzają się też w DayZ (“ale mnie tu boli głowa”, “zaraz będzie zaćmienie”, “poczekajmy tutaj bo będzie burza”).
CL (combat log) – zwrot wywodzi się głównie z interakcji PvP, gdy osoba wychodzi z rozgrywki w momencie zagrożenia. Przyjął się on też w momencie, gdy gracz unika interakcji RP wylogowując się z gry. Nawet jeśli kogoś nie lubimy lub obawiamy się czegoś – musimy zostać do końca akcji.
FCK/CK (forces character kill/character kill) – pierwszym terminem opisuje się sytuację, gdy dana osoba została zmuszona do uśmiercenia swojej postaci. Zdarza się to w wyjątkowych sytuacjach, głównie gdy jest ku temu bardzo silny powód IC. Natomiast o CK decyduje sam odgrywający. Uśmiercenie swojej postaci ma konsekwencje: traci nawiązane z innymi kontakty i relacje, dostęp do swoich schowków czy baz, a także nie może powrócić do swojej frakcji lub grupy.
KOS (kill on sight) – strzelanie do dowolnego napotkanego gracza bez ostrzeżenia. Zazwyczaj żaden serwer RP nie zezwala na takie zachowanie. Natomiast istnieje podobna alternatywa, która nazywa się:
KOID (kill on identification) – strzelanie do osób po ich wcześniejszej identyfikacji (na przykład poprzez ubiór lub opaski). Zależnie od założeń rozgrywki, na serwerze może istnieć frakcja, która jest wrogiem każdego i gracze mogą wtedy strzelać do takich postaci bez ostrzeżenia, muszą jednak wcześniej upewnić się, że dobrze zidentyfikowali wroga. Czasami ma to też zastosowanie między dwoma grupami graczy, które maja ze sobą jednoznacznie wrogie relacje.
Raid – jest to atak lub najazd na bazę graczy. W większości przypadków, domyślne niszczenie struktur stworzonych przez graczy jest wyłączone. Aby móc zaatakować z powodów IC jakąś bazę, trzeba zgłosić się z podaniem do administracji, która ustali warunki i czas przeprowadzenia takiego ataku. Nie musi się on zawsze kończyć zniszczeniem czegoś, może też polegać na zabraniu rzeczy czy osoby lub po prostu zaatakowaniu grupy osób.
RDM (random death match) – jest to rozpoczęcie strzelaniny bez powodu i ranienie losowych osób. RDM zazwyczaj jest popełniany w przypływie emocji lub przez osoby, które nie są do końca oswojone z rozgrywką RP.
BW (brutally wounded) – to zagadnienie sprawia w DayZ RP sporo problemów ze względu na mechanikę działania gry. Przykładowo w GTA RP, postać po straceniu punktów życia nie umiera, tylko jest krytycznie ranna i musi zostać wyleczona, czy to przez lekarza czy opatrzenie ran. W DayZ utrata punktów życia równoznaczna jest ze śmiercią w wyniku, której tracimy przedmioty. Nie oznacza to jednak CK, po śmierci w grze nadal możemy odgrywać swoją postać, jednak w większości przypadków mamy zakaz powrotu do akcji, która doprowadziła nas do śmierci oraz zakaz powrotu do ciała i zebrania swoich przedmiotów. Dodatkowo, ale nie zawsze, stosuje się zasadę “amnezji”, czyli zapominamy co doprowadziło nas do tego, że zginęliśmy. Oczywiście nie mówimy, że “zginęliśmy” lub “padliśmy”, staramy się też unikać zwrotów typu “wykąpałem się” (głównie na mapach z respawnami przy wodzie) czy “byłem w lecznicy” (w większości przypadków nie ma żadnej lecznicy, żaden medyk Ciebie nie uratował). Warto w takiej sytuacji odgrywać, że zostaliśmy ciężko ranni, straciliśmy przytomność, zgubiliśmy większość naszego ekwipunku i szukamy pomocy. Osoby, które były z nami podczas naszej “śmierci”, mogą nam przypomnieć co się wydarzyło.
Komendy narracyjne
!me – pozwala opisać swoją postać. Tyczy się to czynności, które chcemy wykonać lub stanu naszej postaci. Dzięki tej komendzie możemy wprowadzić do naszej rozgrywki elementy, które w niej normalnie nie występują. Przykłady:
!me przewraca oczami (w ten sposób możemy pokazać dezaprobatę, mimo że gra sama w sobie nie oferuje takiej możliwości)
!me zagląda pod dywan (jeśli czegoś szukamy, nie musimy ograniczać się do szukania fizycznych przedmiotów w grze, możemy wykorzystać też komendy do zaglądania w niedostępne normalnie miejsca
!do – pozwala opisać stan otoczenia poza naszą postacią, komendy tej używa się też do zadawania pytań.
!do widać, że nóż jest zakrwawiony (dzięki temu możemy wskazać na stan danego przedmiotu, mimo że gra nie oferuje takiej funkcji)
!do czy mężczyzna oddycha? (w ten sposób zadajemy pytanie o stan rzeczy lub osób nas otaczających)
!do czuć smród mięsa (nie musimy ograniczać się wyłącznie do wzroku i dotyku, warto wprowadzać zmysł węchu za pomocą komend narracyjnych)
!ooc – tej komendy używamy do komunikacji z graczami sygnalizując coś poza rozgrywką RP. Przykładowo możemy dać znać, że potrzebujemy udać się do toalety, przedyskutować błąd gry i tym podobne.
!ooc zw 2 min, wc
!ooc to chyba błąd, zgłoszę to na dc
!try – czasami jest dostępna możliwość wylosowania czegoś za pomocą specjalnego skryptu. Jeśli nasze zapytanie się powiedzie, tekst zostanie zwrócony w zielonym kolorze lub pojawi się informacja o sukcesie i przeciwnie, jak przegramy tekst będzie czerwony lub będzie informacja o porażce.
!try próbuje wyciągnąć kulę, udane?
(UDANE) !try próbuje wyciągnąć kulę, udane?
!try odsuwa się lekko od napastnika, czy napastnik mógł go zauważyć?
(NIEUDANE) !try odsuwa się lekko od napastnika, czy napastnik mógł go zauważyć?
Modyfikacje ułatwiające odgrywanie
DayZ nie jest wyjątkiem jeśli chodzi o gry, w których rozgrywa się RP – tutaj też powstało wiele modyfikacji, które mają na celu pomóc odgrywanie różnych akcji. O to kilka przykładów:
– mod na podawanie/oferowanie przedmiotów innym graczom z ręki do ręki,
– mod na precyzyjne odkładanie przedmiotów w świecie gry,
– mody z dodatkowymi zestawami animacji, pozwalającymi odgrywać nam różne sytuacje,
– mod na kolorowanie tekstu z komendami narracyjnymi na czacie,
– mod na spanie podczas, którego nasza postać nic nie widzi a dźwięki są stłumione,
– mod na tworzenie notatek,
– oraz wiele innych.
Rodzaje interakcji
Nie można zapominać o tym, że DayZ to gra komputerowa złożona z wielu różnych mechanik. Dzięki nim, gracz podczas swojej gry może doświadczyć różnych interakcji:

Pierwszą i najważniejszą interakcją jest RP. Czyli odgrywanie swojej postaci. Nie chodzi wyłącznie o odbywanie rozmów z graczami i przeżywanie wspólnych przygód (chociaż te też są kluczowe), ale takie prowadzenie rozgrywki, które oddaje charakter, stan wiedzy i emocjonalny naszej postaci. Ponadto interakcja nie odbywa się wyłącznie z innymi odgrywanymi postaciami, to co robimy w grze, to w jaki sposób wykorzystujemy komendy narracyjne, to też interakcje roleplayowe.

W zasadzie każdy serwer RP zawiera w sobie element PvE – czyli walki gracza z przeciwnikami reprezentowanymi przez sztuczną inteligencję. W zależności od uniwersum lub przyjętych założeń, mogą to być zarażeni, zombie, boty, mutanty czy po prostu zwierzęta. Mimo, że nie są to inni aktywni uczestnicy rozgrywki, tylko postacie sterowane przez komputer, z nimi również należy odgrywać.

Nie zawsze można doświadczyć interakcji PvP na serwerach RP, w przypadku tych inspirowanych Stalkerem, jest to dosyć częste. Nie należy jednak zapominać, że ten typ interakcji różni się zdecydowanie od standardowej rozgrywki. Zazwyczaj jest ona mocno obwarowana regulaminem, który przewiduje kiedy i na jakich zasadach może dojść do walk między graczami i jakie są konsekwencje stoczonych pojedynków.